1990 yılı “20 Yanvar (Ocak) Faciası”’nı anmak için TADEF Türkiye Azerbaycan Dernekleri Federasyonu ve Kocaeli Haydar Aliyev Kültür Evi Derneği müştereken, federasyon ve dernek evi olan salonda bir anma konferansı düzenledi.

Söyleşiye konuk konuşmacı olarak bizzat o günü yaşayan ve canlı şahidi olan Kocaeli Üniversitesi’nden Prof. Dr. Erşen Veli katıldı. Kocaeli İl Kültür ve Turizm Müdürü Adnan Zanburkan, Kocaeli Turizm Derneği Başkanı Soner Kılıç ve 2. Başkan Veysel Kavrayan, Körfez Erzurumlular Derneği Başkanı Yavuz Göğdemir, Yönetim Kurulu Üyeleri ve üyeleri, TADEF Yönetim Kurulu ve üyeleri, Kocaeli’nde yaşayan Azerbaycanlı öğrenciler ve vatandaşlar iştirak etti.

Konferanstan sonra, katılımcılara Katliam Müzesi gezdirildi, müze hakkında ve Hocalı Katliamı hakkında bilgiler verildi. Katılımcılar oldukça güzel bir arşive sahip TADEF Kütüphanesinde de incelemelerde bulundu. Konferansta, Prof. Dr. Erşen Veli katılımcılar tarafından soru yağmuruna tutuldu. Uzun ve derin sohbetlerin yapıldığı gözlemlendi.

‘’Azerbaycan halkı için bir “Matem Günü” olmanın yanı sıra aynı zamanda bir “Onur Günü – Ulusal Bağımsızlığa Doğru Gitme Günü” olan bu gün Kocaeli’nde de başka etkinliklerle de anıldı.

TADEF Yönetim Kurulu Başkanı Bilal Dündar, güne özel olarak bize şu açıklamalarda bulundu. ‘’Nedir bu “20 Yanvar Faciası?”: Söz konusu facia, 1990 yılı Ocak ayının 19’unu 20’sine bağlayan gece, Azerbaycan Halkı’nı, Ulusal Kurtuluş Mücadelesi’nden vazgeçirmek ve onurunu kırmak için, Sovyet Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve KGB tarafından tasarlanıp, doğrudan Gorbaçov tarafından yönetilen bir gözdağı saldırısının sonucu idi.  Sözü edilen gece, adı geçen kurumların tasarladığı “Udar” (Darbe) ismini verdiği, otuz beş bin askerin (bu asker eşkıyaların büyük çoğunluğu Ermenilerden oluşmuştu) katıldığı ve her türlü savaş mühimmatına sahip bir ordunun saldırısı, Azerbaycan’da ve onun Başkenti Bakü’de gerçekleşti. Bu saldırı sonucu olarak 134 sivil vatandaş şehit 600’den fazlası da yaralanmış.  Şehit olanlar arasında beş milletin mensupları var idi. Şehitler arasında 20’den fazla kadın ve çocuk vardı. Bakü halkı gafil avlanmıştı. Gece kulakları sağır eden tankların paletlerinden çıkan sese ve tank mermilerinin her tarafı delik deşik eden sesleri birbirlerine karışmıştı. Neler oluyor? Merakı ile evinin balkonuna veya sokağa çıkan sivil insanlar mermilerin hedefi oldular.  Gece serseri kurşunlar ile yok edilen insanların cesetlerini hemen toplayıp kan izlerini su ile yıkadılar. Bu hareket planlı ve sinsi yok etme hareketiydi.  Sözü edilen günlerde Bakü’de sıkıyönetim olmasına rağmen, Azerbaycan’ın yüz binlerce vatandaşı kendi şehitlerini büyük saygı ile şehitlikte toprağa emanet etti. Yapılan saldırı Azerbaycanlıların mücadele azmini kıramadı, aksine daha da alevlendirdi, gücüne güç kattı. 

Bu gece başlarında amaçlarını gerçekleştiremeyen eşkıya sürüleri 1991-1992 yıllarında da planlı ve programlı katliamlarına ara vermeden devam ettiler.

Nitekim bu işbirliği sayesinde Rusya’nın 266 mekanize birliği öncülüğünde stratejik öneme sahip Hocalı Kasabasında 25 Şubat’ı 265 Şubat’a bağlayan gece 613 insanı katlederek soykırım uyguladılar.

Bugün Azerbaycan topraklarının %20’si işgal altındadır.

Bu yüzden bir milyon insan kaçkıncı duruma düşmüştür. Bu insanlar bir gün doğup büyüdükleri yerlere dönecekleri umudu ile yaşamaktadır. Bütün bu katliamlar dünya devletlerinin gözü önünde gerçekleşti. Bir kaşık suda fırtına koparan hür dünya ülkeleri hem kör hem sağır olup, çifte standart içindeler.

Bugün yapmakta olduğumuz bu anma toplantılarında Azerbaycan’ın özgürlüğü ve geleceği için tarihe ve atalarına karşı görevlerini yaparak şehit düşmüş olanları rahmetle ve minnetle anıyoruz. Onları yüreğimizde saklayıp ömür boyu unutmayacağız.

Bir Millet İki Devlet olmamız düşmana korku dosta sevinç ve güç vermektedir.

Yaşasın Türkiye Azerbaycan kardeşliği ve dostluğu!’’ diye açıklamalarda bulunan Bilal Dündar, katılımcılara teşekkür etti.

Haber: Veysel Kavrayan

Eğitimci- Gazeteci-Yazar