Son günlerde hükümet yetkililerinden “yabancılar ülkemize ekonomik savaş açtı” döviz kurlarının yükselmesi için düşmanca tutum içindeler şeklinde beyanatları sıkça duyuyoruz.
caba bu serzenişte gerçek payı var mı diye düşünürken, dünya gazetesinde Alaattin Aktaş’ın bir yazısına rastladım. Verileri okuyunca ilgimi çekti. Sizlerle paylaşmayı düşündüm sanırım sizlere de ilginç gelecektir.
8 Milyon Dolarlık Çıkış Var
Merkez Bankasının web sayfasından ilan edilen verilere göre, yabancılar 09.12.2016 tarihinden 13.01.2017 tarihine kadar geçen sürede 107 milyon dolarlık hisse senedi aldılar. Aynı süre içinde devlet iç borçlanma senetlerinden 115 milyon dolarlık satış yaptılar. Dolayısıyla dışarı çıkan dolar 115 – 107 = 8 milyon dolardır.
Şimdi düşünelim Türkiye bu 8 milyon dolarlık çıkış yüzünden mi kurlarda aynı dönemdeki artış % 14’ler düzeyinde oldu. Oysa aynı dönemde sadece Savunma Bakanlığı 260 milyon dolarlık tutarı TL’ye dönüştürdü.
Yabancılar kasım 2016’da 2,6 milyar dolarlık satış gerçekleştirdi. Bu satışın gerçekleştiği tarihte kur 3,27 dolardı. Yani 3,27 dolardan döviz aldılar ve bugün bu dolarlar ellerinde, bugün kur 3,80’ler düzeyinde 1 dolarda 0,53 TL kârdalar. İsteseler TL’ye çevirerek ciddi karlar edebilirler. Ama çevirmiyorlar. Acaba neden? Bunları düşünmemiz gerekmez mi? Adamların 1 milyon dolardaki kârı 530 Bin TL olmalarına rağmen bu işlemi yapmaktan çekiniyorlar.
Bu resmi verileri değerlendirmeden, kendimizin durumunu doğru tahlil etmeden olumsuzları başka yerlerde aramak sorunları çözmeyeceğini bilmemiz gerekiyor.
Temel bir bilinen vardır. Sorunlar çözülmez. Sorunların nedenleri ortadan kaldırılırsa sorun kendiliğinden ortadan kalkar. Ama önemli olan nedenleri doğru tespit etmektir. Yoksa suni nedenleri ortaya atmak sadece kendimizi aldatmaktan öteye bir durum yaratmaz.