Asgari ücret ve yüksek zam hikâyesi

Birileri sarayda ejder meyvesi yerken beyaz çay içerken emekçinin, emeklinin de benzer yiyecekleri tükettiğini sanıyor olmalı. Ama işin aslı öyle değil.

Bu ülkede yatağa karnı aç giren, okula beslenme çantası götüremeyen çocuklar var. Bunun yanında  geçinmek için saçını başını yolan vatandaşlar var. Yani çocuğunun sağlıklı büyümesi için gerekli besinleri alamayan anne babalar, ilerleyen yaşında sağlığına zararlı olduğu için her besini yiyemeyen emekliler..  Tüm vatandaşlar için hiç akılda olmayan sağlık problemleri de bir anda ortaya çıkıveriyor. Vatandaş devlet hastanelerinden randevu alamadığı için ya çevresinden borç bulup özel hastaneye gidiyor ya da “Bir gün iyileşirim inşallah, kötüye bir şey olmaz” deyip kaderine boyun eğiyor.

Emekliler yaşına başına bakmadan para yetiştirmek için ikinci bir işte çalışıyor. Asgari ücretli aybaşında eline aldığı maaşın sadece üç saat içinde biteceğini biliyor ama “daha fazladan ne alabilirim” derdinde.  İşçi geçinemediği için greve gidiyor bu hayat koşullarında zam istiyor. Hükümet “grev de neymiş, grev iptal” diyor. Evde çoluk çocuk aç. Devreye memleketteki aile giriyor. Elinden geldiğince gurbetteki yakınına bir şeyler göndermeye çalışıyor.

Çocuğu okula giden vatandaşları düşünün.  Çocukların okul masrafları belini büküyor. Çocuk bir de şehir dışında üniversitede okuyorsa .. Malum vatandaşın çocuğunu Amerika’da veya Avrupa’da okutacak bir sponsor yok. Şehir dışında okutacak sponsoru yok ki yurt dışında birileri okutsun.

Neyi merak ediyorum biliyor musunuz? Acaba hükümetin başındakiler, en baştakini saymıyorum çünkü itibardan tasarruf olmazmış, bu fahiş fiyatlarla ellerindeki 3500 TL veya 8506 TL’lik maaşla geçinebilme başarısını gösterebilir mi?

En azından biz vatandaşlar bu konuda sınavdan geçemedik.  Ben kendimden örnek vereyim. Bu yazıyı yazmak için gelen faturalara baktım, her hafta semt pazarına çıktığımda aşağı yukarı kaç TL harcadığımı iyi biliyorum. Çünkü Pazar yaparken devamlı sinirliyim.

Bakın; size durumu anlatayım. Biliyorum, çevremdeki birçok kişi bizim gibi yaşıyor.

Evde yaşayan iki kişiyiz. Kardeşim ve ben.

Elektrik faturası 300 TL gelmiş, doğalgaz 805 TL. Kardeşim ve ben “Ne yani? Saray sıcakken, ışıl ışılken biz evimizde soğukta ve karanlıkta mı oturalım” demişiz. Su faturasını unutmuşum. Su faturası 78.13 TL. Yuvarlak hesap 1190 TL etti mi?  3500 TL’lik emekli maaşı olsa geriye kalan 2310 TL.  Asgari ücret olsa (5500 TL’den hesaplıyorum çünkü o ünlü 8506 TL Şubat ayında hesaplarda olacak) geriye kaldı 4310 TL.  Bu faturalar sadece iki kişinin yaşadığı bir ev.

Bu arada bütün hafta ne yiyip içeceğiz? Her hafta cumartesi günleri semt pazarına çıkıyoruz. Haftalık Pazar harcamamız Ekim – Kasım aylarında 250 TL iken 300 TL oldu. Ben de her vatandaş gibi fiyatları takip edemiyorum. Pazar alışverişinin içinde yumurta, peynir, süt gibi şarküteri ürünleri de yok. 250 TL’den hesaplasak ayda 1000 TL 300 TL’den hesaplasak 1200 TL aylık pazara gidiyor. Emeklinin kalan parasından geriye 1310 TL kaldı. Asgari ücretlinin elinde geriye kalan 3310 TL. 

Market alışverişini de anlatayım mı? Daha cumartesi günü 500 TL’lik market alışverişi yaptım. Merak ediyorsanız yazayım içinde 5 Litrelik sıvı yağ yok. Yumurta, yoğurt, baklagil gibi ürünler. Lüks olarak kendime sadece iki tane 2’si 1 arada almışımdır.

Kendi evimiz olduğu için kira vermiyoruz. Kira vermeye kalksak İzmit’te en kötü evin kirası 3500 TL’den başlıyor. Benim oturduğum bölgede ev kiraları 4000 TL’den başlıyor 8.500 -9000 TL’ye kadar çıkıyor.

Bebeği ve hastası olanlar ne yapsın? Bebek bezleri eğer market ürünü değilse, yeni doğan bebekler için olan 1 beden bez  150 – 160 TL’den başlıyor. Büyük bedenleri siz düşünün. Mama? Mama da gerekli bebeğe. Belli bir aydan sona sadece anne sütü yeterli gelmiyor. Aslına bakarsanız iyi beslenemediği için annelerin de sütü azalıyor. Mamaların fiyatını yazmayacağım ama üzerinde alarm olduğunu yazarsam ne kadar olduğu anlaşılır. 169’dan başlıyor.

Vatandaşın yanında hastası varsa yandı ki ne yandı. Devlet hastaya aylık 225 TL hasta bezi parası ödüyor ama aylık bez masrafı 600 -960 TL arası. Hükümet hasta yakınına “hastanın altını günde bir defa temizle” demek istiyor herhalde. Hastanın ilaçlarının çoğu da devlet tarafından ödenmiyor. Vatandaş ne yapsın?

Asgari ücret veya en düşük emekli maaşı alan vatandaşların arabalarının olmadığını düşünüyorum çünkü benzin parası kalmadı. En az 150 TL’lik benzin alırsanız yakın bir konuma gidebiliyorsunuz. Eğer ki, bir patili dostları varsa asgari ücret veya emekli maaşı almıyorlardır. Çünkü kedi veya köpek mamaları uçuyor. Aşı ve veteriner hekim masrafları da cabası. En iyi kedi ve köpek mamalarını alan vatandaşlar bile daha ucuz mamalara dönmüş durumda.

Biliyorum, içinizi çok kararttım. Ama vatandaşın gözlerinde pırıl pırıl yeşil Benjamins ışıltıları yok.

Eyyy vatandaş kardeşlerim,

Memleket yangın yerine dönmüşken neden hâlâ yüzde 30.6’ınız iktidara oy vermeye kararlısınız? Bir başka merak ettiğim konu da yüzde 14 oranındaki kararsız vatandaşların  yangın yerine dönen bir memlekette yaşarken neden kararsız kaldığı. Kararsızlar bu ekonomik gidişatın düzeleceğini mi sanıyorlar acaba?

Ocak ayından sonra zamlar tekrar tepemize düşerken kararsızların tavrını izleyeceğimden emin olabilirsiniz. Bu   “büyük asgari ücret zammından” sonra değişen bir şey olmayacak. Maaşlara yapılan zam oranında iğneden ipliğe her şeye zam gelecek. Gene başladıkları yere dönecekler.

İtibardan tasarruf olmaz deyip zamlı maaşlarımızı harcamaya ve yangın yerini izlemeye devam edelim.