Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Derince İlçesi, Tahtalı Mahallesi’nde bulunan Beş Divanlı Rıza Bey Konağı’nı aslına uygun olarak yeniden inşa edecek. Konağın yenilenmesi için 16 Ekim’de saat 11.00’de ihale düzenlenecek. Milli mücadele yıllarında Taşköprü yöresi ve çevresindeki Milli Müfreze’nin kurucu olan Beş Divanlı Rıza Bey Konağı karargah olarak kullanılmasıyla önem arz ediyor.

Depremde kullanılmaz oldu

Büyükşehir Belediyesi yine bir tarihi yapıyı günümüze kazandırmak için kolları sıvadı. Milli Mücadele döneminde karargah olarak kullanılan Beş Divanlı Rıza Bey Konağı da yeniden gün yüzüne çıkarmak için ihaleye çıkılacak.16 Ekim Pazartesi günü ihalesi yapılacak konak, 1999’da yaşanan Marmara Depremi’ne kadar konut olarak kullanılmış, depremden sonra boşaltılmış ve günümüze kadar kullanılmamıştı.

İki katlı, dört cepheli

Konak, zemin ve üst kat olmak üzere iki katlı olarak yapılmış, dört cepheli bir yapıdır. Zemin katta güneydoğu cephesindeki ‘ahır’ girişinden girilen taşlık bölümü yer alır. Taşlığın sol tarafında depo bölümü, sağ tarafında kuzeybatı cephesine kadar uzanan samanlık-odunluk bölümü, güneybatı kısmında da ana girişin solunda ahır bölümü yer alıyor.

218 metrekare

Yapının ahır ve samanlığın olduğu zemin kat kısmı 109 metrekare, birinci kat 109 metrekare olmak üzere toplam 218 metrekare ölçülerinde. Asıl yaşam odalarından oluşan üst katta orta sofanın etrafında dört köşede bulunan kareye yakın dikdörtgen şekilli odalar konumlanmıştır. Güneydoğu cephesinde sofaya açılan balkon yer alıyor. Balkon gömme balkon tipindedir. Tahtalı Mahallesi’nde bulunan evlerde gömme balkona sıkça rastlanır. Balkonun sağ ve sol tarafında konumlanan odalarda ortada ocak, ocağın bir yanında yüklük, diğer yanında gusülhane yer alır.

Konak karargâh olarak kullanıldı

Rıza Bey, Taşköprü yöresinde kurulan ‘Taşköprülü Rıza Bey’, ‘Beşdivanlı Rıza Bey’, ‘Kocabaşoğlu Rıza Bey’, isimleriyle tanınan Milli Müfreze’nin kurucusudur. Beşdivan ismi de yörede mahalleler kurulmadan önce Başdivan denilen yerden gelmiştir. ‘Başdivan’ ismi zamanla ‘Beşdivan’ diye söylenegelmiştir. Milli mücadele yıllarında müfreze kurmuş olan milis komutanı Beşdivanlı Kocabaşoğlu Rıza Bey İzmit’in kurtuluşuna katkı sağlamıştır. Beş kardeşten biri olan Rıza Bey Taşköprü nahiyesi eşrafından Kocabaşlar sülalesine mensup Yusuf Ağa’nın oğludur. Kurtuluş Savaşı yıllarında Rıza Bey’in babası Yusuf Ağa tarafından yaptırılan konak karargah olarak kullanılmıştır. Rıza Bey Milli Mücadele yıllarından sonra Davulcular köyünde bu konakta yaşamıştır.

1884’te doğdu

Kocabaş Sülalesi’nden olan Rıza Bey  1884 yılında Başdivan’ın Taşköprü Davulcular köyünde doğdu. Rıza Bey, 1934’de Soyadı Kanunu’ndan sonra ’Kocabaş(ı)’ soyadını aldı. Rıza Bey’in soyadı sonradan ‘Mutlu’ olarak değişti. 8 Şubat 1956 yılında İzmit’te vefat eden Rıza Bey’in mezarı İzmit Bağçeşme Mezarlığı’nda bulunuyor.