Tatlılar; çeşitli mevsim meyveleri, taze süt, hamur ve şeker kullanılarak hazırlanan, sağlıklı bireyler için yemeklerden 2 saat önce veya sonra tüketilmesi sağlık açısından daha uygun görünen yiyeceklerdir. Özellikle yaz aylarında soğuk tatlılara veya tatlı yanında dondurmaya hayır demek alınan kaloriyi arttırsa da epey zor gibi görünüyor. Sütlü tatlılar, pişirirken süt kullanılması nedeniyle oldukça besleyicidir ve hamurlu, şuruplu tatlılara göre kalori değerleri daha düşüktür. Bu yönleriyle, özellikle çocukların günlük beslenmesinde yer almaları diğer tatlılara göre daha fazla önerilmektedir. Sütlü tatlılar iyi birer kalsiyum kaynağıdır. Süt içmeyi sevmiyorsanız süt yerine yoğurt, peynir veya sütlü tatlıları tercih edebilirsiniz. Özellikle kalp damar hastalıkları ve diyabet, çağımızın en yaygın hastalıklarından biri olması nedeniyle enerjisi yoğun, hamurlu ve şerbetli tatlılar yerine sütlü ve meyveli tatlılar tercih edilmelidir. Sütlü tatlılar daha az enerji içerdikleri gibi bu tip hastalıklarda daha rahat tüketilebilir.

Kalorisi düşük tatlıları tercih edin

Şeker hastalarının, tatlılara dayanamama ve düşen kan şekeri sebebiyle tatlı yeme istekleri, salgılanan hormonun etkisi ile dayanılmaz bir durum yarattığında, onlar için diyet tatlı çeşitleri hazırlanarak, bu lezzetlerden mahrum kalmamaları gibi imkanlar da sağlanmıştır. Diyabet hastası olmayan bireyler dahi, ilerleyen zaman içerisinde de bu hastalığa yakalanmamak için hayatlarında şeker oranı ve kalori oranı diğer tatlılara oranla daha düşük tatlılara da sağlık açısından fırsat vermeleri gerekmektedir.

Sağlıklı bir bireyin günde

200-300 kilokalori tatlı hakkı vardır

Yıllardır önerilen tatlılar arasında meyve tatlıları olsa da, meyvenin de şeker içerdiği unutulmamalıdır. Şerbet ilave edilen veya şekerde kaynatılarak pişirilen meyve tatlıları da sanıldığı kadar masum değildir. Bu nedenle porsiyon ölçülerini küçük tutmakta fayda vardır. Özellikle hazır tatlıların üzerinde kalori içeriği belirtilmektedir. Günlük tatlı limitimizin bireyden bireye değiştiği unutulmamakla beraber şeker ve tatlı ile alakalı hiçbir rahatsızlığı olmayan bir bireyin günde yaklaşık 200-300 kilokalorilik tatlı hakkının olduğunu varsayabiliriz.

Tatlı tüketirken dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta ise nasıl tükettiğimizdir. Eğer o gün tatlı yemeye karar vermişsek, ana öğünlerdeki besin tüketimini azaltıp, 3 ana öğüne 3 ara öğün yapmamız daha uygundur. Yahut, günlük ara öğünlerimizin üçünü de bir tatlıya feda edebiliriz. Bu sayede tatlı da yesek, günlük kalori limitimizi aşmamış olacağız. Günlük beslenme programımızdaki ana ve ara öğünler arası en fazla 3-4 saat olmalıdır. Aksi takdirde bu süre uzar ise kan şekeri düşer ve tatlı isteği artar ve sürekli tatlıya yöneliriz.

Tatlı, tüketimini ve porsiyonunu kontrol atına alabildiğimiz müddetçe kontrollü olarak tüketilebilir bir besin grubudur. Bu besin gruplarından birkaç örneğe göz atalım;

Çilekli sorbe

Malzemeler (6 porsiyonluk)

Sorbe karışımı:

• 1 su bardağı pudra şekeri (125 gr) = (0,6 değişim şeker) =12 KCAL
• 1 su bardağı su
• 33 adet çilek (500 gr) = (2,7 değişim meyve)= 162 KCAL
• 3-4 yemek kaşığı limon suyu

Hazırlanışı

Şurubun hazırlanışı:

Pudra şekeri ve suyu bir tencereye alın. Orta ateşte kaynayıncaya kadar sürekli karıştırın. Kaynama başladığında ocağı kısın ve 3 dakika daha kaynatın. Ocaktan alın ve soğumaya bırakın.

Karışımın hazırlanışı:

Çilekleri ayıklayıp yıkayın ve iri parçalara kesin. Mutfak robotuna alın, üzerine hazırladığınız şurubu ve limon suyunu ilave edin. Meyveler püre haline gelinceye kadar karıştırın. Hazırladığınız karışımı kalıba alın. Üzerini streç film ile kapatıp buzdolabının dondurucu bölümünde 4-5 saat bekletin.

Servis:

Sorbeyi dondurucudan çıkarıp kaşık yardımı ile alarak kaselere paylaştırın. Bekletmeden servis yapın.

1 Porsiyon çilekli sorbe; 0,1 değişim şeker, 0,45 değişim meyve içerir ve 30 kilokaloridir.

Dondurmalı irmik tatlısı

Malzemeler (10 porsiyonluk)

• 500 gram irmik (3,5 su bardağı ) (5 değişim tahıl)
• 250 gram tereyağı (50 tk) (50 değişim yağ)
• 1,5 su bardağı su
• 3 su bardağı süt (3 değişim süt) (338 kilokalori)
• 2 su bardağı toz şeker (6 değişim şeker) (120 kilokalori)
• 500 gram kaymaklı dondurma (10 top dondurma) (10 değişim meyve + 10 değişim süt) (1740 kilokalori)

Hazırlanışı

Tereyağını bir tencereye alıp eritin. Yağ tamamen eridikten sonra irmiği ekleyin ve kavurmaya başlayın. İrmik renk alıncaya kadar kavurma işlemine devam edin.

Ayrı bir tencerede su, süt ve şekeri kaynatın. Kaynadıktan sonra kavurduğunuz irmiğin içerisine sıcak şerbetinizi dökün ve karıştırıp, kapağını kapatın, 5-10 dakika bu şekilde pişirin ve demlendirin. İrmik helvanız istediğiniz kıvama geldiğinde ateşten alın. Çukur bir kasenin içerisine irmik helvasını ortası çukur kalacak şekilde bastırarak doldurun. Çukur kalan yeri dondurma ile doldurun ve servis tabağına ters çevirerek servis edin. Dilerseniz üzerine tarçın serpebilirsiniz.

1 Porsiyon irmik helvası; 1/2 değişim tahıl, 5 değişim yağ, 1,3 değişim süt, 0,6 değişim şeker, 1 değişim meyve içerir ve 480 kilokaloridir.

Baklava

Malzemeler

• 3 yumurta (3 değişim et) = 207 kilokalori
• 1 su bardağı süt (1 değişim süt) = 114 kilokalori
• 1 su bardağı sıvı yağ 220 gr (44 değişim yağ) = 1980 kilokalori
• 1 adet kabartma tozu (10 gr) = 15,6 kilokalori
• 1 yemek kaşığı sirke (10 gr) = 2,2 kilokalori
• Yarım çay kaşığı tuz
• 6 su bardağı un (660 gr) = 2424 kilokalori
• 4 su bardağı kırılmış ceviz ya da fındık yada fıstık (200 gr) (20 değişim yağ) = 900 kilokalori
• 1 su bardağı mısır nişastası (50 gr) = 185 kilokalori

Şerbeti için;

• 4 bardak şeker 715 gr (119 değişim şeker) = 2383 kilokalori
• 5 bardak su
• Bir kaç damla limon suyu
• 300 gr tereyağı ya da margarin (60 tatlı kaşığı), (60 değişim yağ) = 2700 kilokalori

Hazırlanışı

Baklava hazırlamak için öncelikle yumurtayı, sütü, sıvı yağı, sirkeyi, kabartma tozunu ve tuzu yoğurma kabına boşaltın ve alabildiğince un ekleyerek ortalama yumuşaklıkta bir hamur elde edinceye kadar yoğurunuz. Hazırladığınız hamuru 30 eşit parçaya bölünüz. Bu parçaları tek tek tabak büyüklüğünde açarak aralarına nişasta serpip 10’ar 10’ar üst üste koyun. 10’arlı olarak grupladığımız bu üç parçadan parçalardan her birini merdane yardımı ile tepsi büyüklüğüne getirin. 5 merdane ile açtığınız hamurların aralarına ceviz ya da fındık serperek üst üste yerleştirin. Dilediğiniz şekilde kesin ve üzerine her yerine eşit şekilde gelmesine dikkat ederek eritilmiş yağın yarısını dökün. Önceden ısıtılmış 180 derece fırına sürün, hafif rengi değiştiğinde fırından alarak kalan yağı gezdirin ve tekrar fırına sürün. Altı üstü kızarana kadar pişirin.

Şerbetinin Yapılışı;

4 bardak şeker ve 5 bardak suyu tencereye koyup 15 dakika kaynattıktan sonra şerbetin içerisine bir kaç damla limon damlatarak 1-2 dakika daha kaynatın. Bu tarifte kullanılan tepsi 42 cm çapındadır. Bu ölçüye yakın bir tepsi tercih edebilirsiniz. Soğuk baklavanın üzerine sıcak şerbeti dökün.

1 Porsiyon baklava; 1 adet 90 gr, 0,075 değişim et, 0,025 değişim sü, 3 değişim yağ, 3 değişim şeker içerir ve 250 kilokaloridir.

1 top sade dondurma eklendiğini düşünürsek;

1 top dondurma (50 gr) = 1 değişim süt, 1 değişim et = 174 kilokaloridir.

Yani; 1 adet baklava = 250 kilokaloridir, 1 adet dondurmalı baklava = 424 kilokaloridir.