İşte çapıcı açıklama ve tespitler…

Aslolan yakma değil kaynağında ayrıştırmadır!

Evlerden, bahçe, park ve piknik alanları gibi halka açık yerlerden, endüstriyel içeriklere sahip atık oluşturmayan işyerlerinden atılan, tehlikeli ve zararlı atık kavramına girmeyen atıklara genel olarak evsel atık ya da belediye atıkları denmektedir.

 2006 yılında ülkemizde yapılan Katı Atık Ana Planı Projesi (KAAP) kapsamında yapılan evsel atık içeriğini belirleme çalışmasının sonuçlarına göre evsel atıkların %34’ünü mutfaktan çıkan organik içerikli atıklar yaklaşık %22’sini yanıcı olmayan maddeler, %19’unu yanabilen maddeler, geriye kalan %25’ini ise ambalaj atıkları (% 11 kağıt, % 6 cam, % 5 karton, % 2 plastik) oluşturmaktadır.

Araştırmadan anlaşıldığı üzere; evsel katı atıkların çoğunu organik atıklar, kalan kısmını ise kâğıt, karton, tekstil, plastik, deri, ağaç, metal, cam ve kül vb. gibi maddeler oluşturmakla birlikte, bilinçli ayrıştırma yapmadan atılan evsel atıkların içinde pil, alüminyum, elektronik atıklar, yanmış yağ atıkları vb. de bulunabilmektedir. 

Bu sonuçlar da evsel atıkların toplama merkezlerine gönderilmeden önce ayrıştırılıp geri kazanım işlemlerine sokulması sonucunda ülke ekonomisine sağlayacağı katkıyı ortaya koymaktadır. Yani "Kaynağında Ayrıştırma" konusu büyük önem arz etmektedir. Bir başka deyişle Kocaeli'nde yaşayan insanlar atık bertarafı ve ayrıştırılması konusunda ilk ve en önemli adımdır.

Geri dönüşüm için, şehir merkezlerine kumbaralar koymak yeterli değildir. Halkın "kaynağında ayrıştırma" konusunda öncelikle bilinçlendirilmesi ardından teşvik edilmesi zorunludur. Teşvik etme amacıyla insanlarımıza ayrıştırdıkları geri dönüşümü mümkün atıkların karşılığında gerek nakit, gerekse ücretli Belediye hizmetlerinden belirli oranda faydalanma (Kent Kart dolumu, Çöp vergisi muafiyeti, vb.) sağlanabilir. Bu hususta halkımızın "Kaynağında Ayrıştırma" konusunda bilinç kazanması amacıyla Cumhuriyet Halk Partisi Kocaeli İl Çevre ve Sağlık Komisyonu olarak üzerimize düşen görevleri yapmaya hazır olduğumuz da bilinmeli.

Uzmanların yaptığı açıklamalar doğrultusunda, kentimizde faaliyet gösteren İZAYDAŞ'ın düzenli depolama alanlarının ömrünün dolmasına az bir süre kalması, evsel atıkların kaynağında ayrıştırma konusunda bugüne kadar hiçbir çalışma yapılmaması sebebiyle Kocaeli'ne yaklaşan evsel katı atık sorununun farkındayız.

Bu nedenle CHP Kocaeli Çevre ve Sağlık Komisyonu olarak;  akılcı, isabetli, halk sağlığını riske atmayacak, doğaya verdiği zararı minimumda tutacak, sadece halkın menfaatinin gözetildiği bir çözümden yanayız.

Dolayısıyla, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından hayata geçirilmesi planlanan "Evsel Atık Yakma Tesisi Projesi"ni aşağıda belirtilen şartların sağlanması koşuluyla çevreye vereceği zararları en aza indirgeyeceğini belirtmek isteriz.

Projenin Çevresel Etki Değerlendirmesi çalışmalarının bağımsız kurum/kuruluşlar tarafından şeffaf bir şekilde gerçekleştirilmesi sağlanmalı, siyasi baskı kesinlikle yapılmamalı,

Tesisin kurulması planlanan arazinin seçiminde verimli tarım arazileri yok edilmemeli,

Tesis için Kocaeli'nin akciğerleri olan ağaçlar kesilmemeli,

Tesis, yeraltı sularına zarar vermemeli,

Tesisin bacasından çıkacak baca gazı emisyon sınır değerlerinin çok daha altındaki değerlere göre tasarım yapılmalı,

Tesis bacasından çıkacak gazların "limit değerlerin altında kalsa dahi" yerleşim alanlarına ulaşması engellenecek şekilde projelendirilmeli,

Proje ile ilgili her konuda gerek halka gerek ise sivil toplum kuruluşlarına tam anlamıyla "şeffaf" davranılmalı, bilgi kaçırılmamalı,

Tesisin kurulması ile beraber şehir içinden tesise doğru ciddi ve yoğun bir çöp nakliye trafiği yaşanacaktır. Çevresel Etkilerin araştırılması sırasında bu kamyon ve araçların güzergahlarında çevreye verebilecekleri zararlar göz ardı edilmemeli,

Tesis projelendirilmesi yapılırken sürekli göç alan ve nüfusu artmaya devam eden Kocaeli'nin şimdiki değil, gelecek yıllardaki nüfusu baz alınmalı,

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından proje ile ilgili verilen bilgilerde "Evsel Katı Atık Yakma Tesisi" diye söz edilmektedir. Dolayısıyla söz konusu tesise kuruluş amacı dışında atık alınmayacağı kamuoyuna garanti edilmeli,

Söz konusu tesisin yurt dışındaki örneklerinde gerek tesis dışında gerek tesis içinde olumsuz kötü kokuların çıkmadan da tesisin işletilebildiği bilinmektedir. Aynı durum Kocaeli'nde kurulacak tesis için de geçerli olmalı. Hem vatandaşlar hem de tesis çalışanları olumsuz kötü kokulara hiçbir şekilde maruz bırakılmamalı,

Tesisin inşa edileceği araziler üzerinde, kamuoyunu rahatsız edecek herhangi bir arazi rantının yaşandığına dair bir kuşku olmamalı, bu konuda yerel yönetim şeffaf davranmalı,

Tesisin sorunsuz işletilebilmesi ve tesisin efektif kullanılabilmesi için "Kaynağında Ayrıştırma" hayati önem taşıdığı unutulmamalı, halkın bu konuda bilinçlenmesi sağlanmalı, aksi durumda yapılacak tesisten etkin faydalanılamayacağını gerçeğinin bilincinde olunmalı.

Şehir planlamasını yüzyıl önce yapmış ülkelerin şehir merkezindeki çöp fabrikalarını örnek gösteren ancak birkaç kilometrelik tramvay hattı için dahi İzmit halkını ve esnafını perişan eden beceri seviyesindekilerin, böylesi önemli bir konuda yukarıda belirttiğimiz kriterleri yerine getirip getiremeyeceğine yönelik çekincelerimizle birlikte kamuoyunun bilgilerine sunarız.

CHP İl Çevre ve Sağlık Komisyonu Adına;

            Dt. Müzeyyen Topçu Tan