Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Elemanı Dr. Merve Erdem, Gebze Teknik Üniversitesi (GTÜ) İşletme Fakültesi Konferans Salonu’nda uzay alanında görülen gelişmelerle önemi ortaya çıkan ‘Uzay Hukuku’ konusunda bilgilendirmede bulundu. GTÜ Havacılık ve Uzay Kulübü’nün organize ettiği etkinliğe Sağlık Kültür ve Spor Dairesi (SKS) Başkanı Hamit Yıldırım, SKS idari çalışanları ve öğrenciler katıldı. Konuşmasına, devletlerarası iç hukuk alanına da giren uzay hukukunun, bu alandaki gelişmelerle öneminin arttığını ifade ederek başlayan Erdem, uluslararası antlaşmaların, Birleşmiş Milletler’de kabul edilen ilkelerin ve bazı faaliyetlerle kabul edilmiş davranış kurallarının dikkate alınarak oluşturulan günümüz uzay hukukunun da çerçevesini çizdi.

Uzayda hâkimiyet mücadelesi felakete yol açar

Rusya’nın (SSCB döneminde) 4 Ekim 1957’de Sputnik 1 uydusunu uzaya fırlatmasıyla ortaya çıkan hukuk boşluğunun sonraki dönemlerde kaydedilen gelişmelerle bir sorun haline geldiğini belirten Erdem: “1967 yılında oluşturulan Dış Uzay Anlaşması’nda Ay ve diğer tüm gök cisimlerinin tüm devletlerin çıkarı gözetilerek kullanılması, tüm devletlere serbest olması, devlet egemenliğinin yasak olması ve barışçıl amaçlarla kullanılması kararlaştırılmıştır. Sonraki yıl astronotların tüm insanlığı temsil ettiği ifade edilip kurtarılıp iade edilmeleri kanunla güvence altına alınmıştır. Sorumluluk ve tescil sözleşmelerinin ardından 1979 yılında kısa adı Ay Anlaşması’yla geliştirilen hukuk altyapısı ne yazık ki BM Genel Kurulu’nda veto edildi. Ay’ın ve madenleri üzerinde ülkelerin mülkiyet hakkı elde edemeyeceği yasasının kabul edilmemesi düşündürücüdür” diye konuştu. Uzayın barışçıl amaçlarla kullanılması gerektiğini sözlerine ekleyen Erdem, özellikle ülkelerin askeri güç elde etmek amacıyla Ay veya diğer gök cisimleri üzerinde hâkimiyet kurma girişimlerinin tüm dünyayı etkisi altına alacak bir yıkıma yol açabileceğini kaydetti.

Öğrencilerin sorularını da yanıtlayan Erdem, içerisinde bulunduğumuz süreçte Uzay Hukuku’nun yeniden ele alınması ve özellikle dünya barışına katkı sunacak bir şekilde düzenlenmesi gerektiğinin altını çizdi. Erdem, öğrencilere hitaben: “Gelecekte bu alandaki gelişmelere katkı sunacak ve ülkemizi temsil edecek olan sizlersiniz. Dolayısıyla bu konuya olan ilginiz ve duyarlılığınız beni memnun etti” diyerek katılımcılara teşekkür etti.

SKS Daire Başkanı Hamit Yıldırım tarafından Dr. Merve Erdem’e Teşekkür Belgesi verilmesinin ardından hatıra fotoğrafı çekilmesiyle etkinlik sona erdi.