Artvin gezimizin en renkli bölümü, gururun ve gücün yarıştığı boğa güreşleri bizlerin ön yargılarını yıktı. Bölgede yaşayan insanın adeta doğayla mücadelesini anlatıyordu boğa güreşleri.
Gücün ve gururun güreşi Kafkasör
Artvin gezimizin en renkli bölümü, gururun ve gücün yarıştığı boğa güreşleri bizlerin ön yargılarını yıktı. Bölgede yaşayan insanın adeta doğayla mücadelesini anlatıyordu boğa güreşleri.
Boğa güreşinin tarihsel öyküsü sürü liderlerini barıştırmak, yayla sürecinde liderlerin kavgası ve buna bağlı olarak yaralanma hatta ölüme kadar giden dövüşlerin sona erdirilerek sorunsuz bir şekilde yayla sezonunu bitirme mantığı ile başlamış.
Bağa güreşlerinin öyküsü yayla göçüyle başladı
Bu günlerde şenliklerin yapıldığı alan yayla göçünün ilk dinlenme alanı olmasının ayrı değeri var
Kafkasör’ün Sör unvanı ise Karadeniz insanının keskin zekası ve İngiltere’de yaşayan hemşerilerin şenlikleri taçlandırmak için ekledikleri bir unvan olarak boğa güreşlerine renk katıyor.
Kafkasör’de biz basın mensupları ile buluşan Artvin Belediye Başkanı Demirhan Elçin bölge kültürü ve yaşama dair önemli bilgilerverdi.
Artvin’i görmek isteyen Kocaelilileri ağırlamaktan mutluluk duyacaklarını ifade eden Artvin Belediye Başkanı Demirhan Elçin, “Hemşehri turizmini karşılıklı olarak başlatalım. Akrabalarımızı görelim” dedi
Yıllardır yapılan boğa güreşleri bölge halkı tarafından ilgiyle izleniyor. Genci yaşlısı, kadını erkeğiyle festivale renk katan Kafkasörlüler, festival süresince orada kamp kurabiliyor. Serin ve yağışlı havasına rağmen Artvinlilerin yoğun ilgi gösterdiği festival alanında kurulan kamplar da oldukça ilgimizi çekiti.
BaşkanDemirhan Elçin ile Kafkasör anısına
Festivele yoğun ilgi
İlçe belediyelerinin bir kısmının AK Parti’de bir kısmının CHP’de olduğu Artvin’de belediyeler arasında sıkı bir bağ ve dayanışma var. Dağların arasında kalan Kafkasör ilçesinde 39. Kültür Sanat Festivali’nde boğa güreşlerini izledik. Festivali bizimle birlikte Artvin Belediye Başkanı Demirhan Elçin, belediye meclis üyeleri de izledi. Boğa güreşleri öncesi Artvin Belediye Başkanı Demirhan Elçin bizleri öğle yemeğinde ağırladı. Boğa güreşleri öncesi bir araya geldiğimiz belediye başkanı Elçin ile sohbet etme imkanı bulduk. Burada konuşan KARBAFED Başkanı Mikail Koyuncu, “Artvinimizin en popüler yerindeyiz. Uluslararası şenliklere ev sahipliği yapan bir alandayız. Etkinlikleri beraber izleyeceğiz. Belediye başkanımızın bizlere gösterdiği ilgi ve alaka çok güzeldi” ‘Hemşehri turizmini başlatalım’ dedi.
Artvin Belediye Başkanı Demirhan Elçin ise “Festival zamanımıza denk geldiği için sizlere geniş bir zamanda ağırlayamadım. Henüz 3 aylık bir belediye başkanıyım. Bu yörenin çocuğuyum. Kocaeli’ye göç eden birçok Artvinli var. Sizler buraya gelip eksiğimizi ve fazlamızı görebiliyorsunuz. Kocaeli’de doğup büyüyen ancak Artvin’i göremeyen hemşehrilerimiz var. Hemşehri turizmini karşılıklı olarak başlatalım. Akrabalarımızı görelim. Dedelerimizin toprağını görelim. Artvin’in yeşilini doğasını görmek isteyen bütün Kocaelilileri Artvin’de misafir etmekten onur duyarız. Sizlerin burada gelmesinde destek olan Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanına da teşekkür ediyorum. Sizleri bizlerle buluşturdu” dedi.
‘Yemek yemekten yorulduk’
Kafkasor ilçesinde başlayan festivalden de söz eden Başkan Elçin, “Festivalimiz kortej yürüyüşüyle başladı. Halk oyunları Türkiye finalini yaptık. Kartepe ilçeniz, Artvin oyunlarını oynadı. Gerçekten gurur duydum. Yüzün üzerinde boğa güreşi yapılacak. Bu yıl bazı ilkler gerçekleştirdik. Derme çatma burada kalanlara konforlu yerler hazırladık. Atatürk ve Cumhuriyet değerleri Türkiye’nin ortak değeridir Mutlaka farklı siyasi görüşlerimiz var bunu sıkıntı değil zenginlik olarak değerlendirmemiz lazım” ifadelerini kullandı
Yağmura rağmen coşku ve ilgi oldukça iyiydi
KOGACE Başkanı Cemal Kaplan ise “Artvini muhteşem buldum. İnsanları çok sıcak. Arkadaşlarımız burada yemek yemekten yorulduk dediler. Başkanım bu yeşili korursanız sizlerle gurur duyarız” dedi.
Artvin de yapılan boğa güreşlerinin iki yüz yılı aşkın bir geçmişe sahip olduğu biliniyor..Sarp, engebeli arazi yapısına sahip olan Artvin de yaylalara çıkılmadan önce boğaların güreştirilerek birbirleri ile barıştırılması sağlanıyormuş. Aynı zamanda bu bir önlem olarak ta görülüyordu.
Aksi takdirde kontrolsüz güreşlerde yaralanmalar ve hatta ölümcül kazalar meydana gelmesi olası bir durumdur olup, Boğa güreşlerinin ortaya çıkma nedeni bu zorunluluktan kaynaklandığı belirtiliyor.
Boğa güreşlerinin renkli karelerinin görütleyen Selçuk Çelebi'nin emekleri gazete şütunlarını süsledi.
Kafkasör’ün bölgesinin seçilmesi tesadüf değildir. Yaylaya çıkışlarda ilk adım, ilk düzlük ve toplanma bölgesi olması münasebetiyle tercih edilmiştir
Burada toplanan yedi mahallenin boğaları barıştırılmaya çalışırken de insanın tutkusundan ötürü belli bir rekabet de kendiliğinden kızışmıştır. Bunun sonucu daha iddialı güreşler düzenlenmiştir. Bu tutku öylesine sevilmiştir ki 1981yılında festivale dönüştürülmüştür. Boğa güreşleri önceden boyun ölçülerine göre altı kategoride yapılırken, 2007 yılında “Artvin geleneksel boğa güreşlerini yaşatma ve Yaylalarını koruma Derneği” kurulmuştur. Söz konusu dernek, kilo unsurunu baz alarak boğalar açısından daha adil bir uygulama başlatmıştır. 350 Kg kadar deste, 351, 410 kg ayak, 411, 480 kg küçük orta, 481, 560kg büyük orta, 561, 650 kg baş altı, 651, 760 kg baş, 761 kg üstü süper boy olarak sınıflandırılmıştır. Artvin Kafkasör arenasında güreşler tartı, kura, boynuz, alan, kule ve veteriner olmak üzere 15 hakem tarafından yaptırılmaktadır. Her yıl Nisan ayı başlarında çevre köylerde ve kazalarda başlayan boğa güreşleri Haziran ayı sonunda final niteliğinde favori boğaların katılımı ile başlayan boğaların şampiyonlar ligi, Kafkasör Arenada on binlerce kişinin katılımı ile yapılmaktadır.
Güreşlerin Amacı;
Kırık araziye sahip olan Artvin de yaylaya çıkmadan önce hayvanlar mutlaka barıştırılmak zorundadır. Aksi takdirde birbirlerini yaraladıkları gibi ölümcül kazalar dahi kaçınılmaz olur. Bu güreşler sarp ve kırık arazisi olan Artvin de boğalar birbirine zarar vermemesi ve uçurumdan aşağıya atmaması için düzenlenmektedir. Yayla yaşantısı gereğince yaylaya çıkacak boğaların arasından lider seçilmesi, bir araya gelen boğalar arasında lideri seçmek maksadı ile hayvanların güreştirilmesi ile en güçlü boğanın ortaya çıkması hedeflenmektedir. Geçmiş yıllarda her mahallenin kendi aralarında gerçekleştirdiği boğa güreşleri şenlikleri günümüze kadar gelmiş ve ilk defa 1981 yılında Kafkasör yaylasında şenlik havasında düzenlenmiş, daha sonra da uluslar arası bir festival haline getirilmiştir. İspanyada olduğu gibi hayvanları öldürmeye yönelik değil barıştırmaya yönelik bir etkinlik olduğu açıktır.
Artvin’de boğa yetiştiriciliği bir sevdanın ötesinde bir tutkudur. Adeta kendi evlatlarından daha fazla boğalarına özenen boğa yetiştiricileri, pekmez, geven oto, fındık, fıstık, üzüm kurusu, arpa ve benzeri gıdalarla bir yıl boyunca özel besiye çeker, bu festivale hazırlar. Ve Kafkasör arenası bütün boğaların final yeridir.