Sendikaların veto çağrısına rağmen Cumhurbaşkanı Abdullah Gül`ün önceki gün onayladığı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Yasası, dünkü Resmi Gazete`de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yasanın yürürlüğe girmesiyle de ‘sendikalı olma` hakkını düzenleyen kritik hükümlerden biri yasadan çıkarılarak, 6.5 milyon işçinin örgütlenme özgürlüğü ortadan kaldırılmış oldu. Dün yürürlüğe giren yeni yasa, 30 ve daha az işçi çalıştıran işyerlerinde çalışanlar için sendikal örgütlenmenin önünü kesiyor. Halen Türkiye`deki 1 milyon 504 bin 481 işletmenin yüzde 95.7`sini oluşturan 1 milyon 440 bin 827 işletmede işçi sayısı 30 işçinin altında. Bu işyerlerinde 6.5 milyon işçi çalışıyor.


SENDİKALAR İTİRAZ ETTİ AMA…

Ulusal ve uluslararası sendikal örgütlerin uzun süredir veto edilmesi yönünde çağrı yaptığı en kritik düzenleme yeni yasanın 25`inci maddesi ile getirilmiş durumda. Bu maddeye göre örgütlenme özgürlüğü, 30`un altında işçi çalıştıran yerlerde artık kolay olmayacak. Bu hüküm, yasanın Meclis sürecinde de büyük tartışmalara neden olmuştu. Sendikalar, bu düzenlemenin sendikal örgütlenmeyi fiilen engellemek anlamına geldiği ve Anayasal hakkın kullanımını engellediği gerekçesiyle itiraz etmişti.

EK TAZMİNAT KALKTI

Eski kanunda, işverenin bir işçiyi sendikalı olma gerekçesiyle işten atması engelleniyordu. Ancak yeni yasada, bu hak 30 ve daha az işçinin çalıştığı yerlerde ortadan kaldırılıyor. 30 işçinin altındaki işyerlerinde sendikal çalışma nedeniyle işten atılanların ek tazminat hakları ortadan kaldırılıyor. Sendikal çalışmaları sonucu işten atılanlar, bu gerekçeyle işten atıldıkları ispat edilse bile, hukuki olarak verilen fazla tazminatı alamayacak.


400 BİN İŞÇİYE ZAM YOLU AÇILDI

Yasanın yürürlüğe girmesiyle, toplu iş sözleşmesi bekleyen 400 bin işçi için toplu sözleşme ve zam yolu da açılmış oldu. Bugüne kadar yasa yürürlüğe girmediği için sendikaların yetki tespitine ilişkin başvurularına cevap verilemiyordu. 400 bin işçinin maaş zamlarının belirleneceği toplu sözleşmeler yapılamıyordu. Yasada sendikaların toplu sözleşme yapabilmeleri için gerekli baraj sınırına ilişkin geçiş dönemleri tanımlandı. Ekonomik Sosyal Konsey`de temsil edilen konfederasyonlara üye sendikalar için 1 Temmuz 2016`ya kadar yüzde 1, Temmuz 2018`e kadar yüzde 2 olarak uygulanmasını düzenledi. Bu yılın sonuna kadar, Eylül 2012`den önce kurulan ve işyeri-işletmede yüzde 51`i sağlayan sendikalar, işkolu barajı uygulanmaksızın toplu sözleşme imzalayabilecek.