Konuyla ilgili Kocaeli Barosunun basın açıklaması şöyle
5941 Sayılı Çek Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair 6273 sayılı Kanun, 03.02.2012 tarih ve 28193 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. 6273 sayılı Kanunla getirilen değişiklikle, 5941 sayılı Çek Kanununun 5. maddesindeki karşılıksız çek keşide edene verilen “ adli para cezası “ yerine, “ çek düzenleme ve çek hesabı açma “ yasağı getirilerek, çek keşide edenin cezai sorumluluğu kaldırılmıştır.
Çek, hukuki niteliği itibari ile bir ödeme aracıdır. Çek, keşide edildiği tarihte keşide edenin banka hesabındaki paranın ilgilisine ödenmesi emrini içerir. Bu nedenle çek bir borçlanma aracı olarak kullanılamaz. Karşılıksız çek keşide etmek suçuyla korunmak istenen hukuki yarar da ticari hayattaki güven unsurudur. Kamuoyunda, karşılıksız çek keşide etmek suçunun cezası hapis cezası olarak biliniyorsa da, bu doğru değildir. Değişiklikten önceki düzenlemeye göre, karşılıksız çek keşide etmek suçunun cezası adli para cezasıdır.
Kanun koyucunun çek kanunu değişikliğiyle asıl yapmak istediği, yargının hızlandırılması kapsamında, yargıya gerçekten yük olan karşılıksız çek keşide etmek suçuyla ilgili davaları ortadan kaldırmaktır. Ancak bu yapılırken çek keşide ederek borçlanan kişiler korunmuş, çek karşılığında mal veya hizmet veren ve alacağını tahsil edemeyen kişiler mağdur edilmiştir. Çek keşide eden borçluyla, alacaklı arasındaki denge gözetilmemiş, adalet duygusu yıpratılmıştır.
Çek Kanununda yapılan değişiklikten ticari hayatta zarar görecektir. Çekteki cezai sorumluluğun kaldırılması ticari hayattaki güven unsurunu ortadan kaldıracaktır. Artık, ticari hayatta kimse çeke güven duymayacak ve kullanmayacaktır.
Kocaeli Barosu olarak, Çek Kanununda yapılan değişikliğin yeni mağdurlar yarattığını, çekten dolayı kimsenin mağdur olmaması için, bankaların her önüne gelene çek karnesi vermelerinin engellenmesi ve karşılıksız çekte bankaların sorumluluğunun artırılmasına yönelik düzenlemelerin yapılması gerektiğini belirtiyoruz.
Av. M. Tamer SOLAKOĞLU
Kocaeli Barosu Başkanı