Orman Nedir?

     Ne kadar basit bir soru diyebilirsiniz. Orman mühendisi olmayan kime sorarsanız bu soruya “Birçok ağacın birarada bulunduğu yer" diye cevap verecektir. Ama ormanı sadece bir ağaç topluluğu olarak tarif etmek çok yanlıştır.
    Elimde bir yayın var: ORMAN VE BİZ. Prof. Dr. Necmettin Çepel tarafından kaleme alınmış. Yayında ormanın tarifi şöyle yapılmış:
    "Orman gelişigüzel bir araya gelmiş ağaç topluluklarından çok, dünya üzerinde örneği çok az olan ilginç bir yaşam birliği veya beraberliğidir. Bu yaşam birliğini ağaçlarla birlikte diğer bitkiler, hayvanlar ve toprak organizmaları gibi canlı yaratıklarla, onların yaşama ve gelişmesini sağlayan toprak, hava, su, ışık, sıcaklık gibi cansız çevre öğeleri oluşturur.
Ormanı meydana getiren bu öğelerin hepsinin yaşam beraberliğini sürdürülmesi için ayrı ayrı görevleri vardır. Örneğin ağacın yaprakları ölür ve altındaki toprak üzerine dökülür. Topraktaki organizmalar bu yaprakları ayrıştırır ve ayrışan maddeleri besin olarak kullanır. Bunu sağlayan Orman Ekosistemidir."
     Ormandaki canlılar arasındaki beraberlikte alanın yatay ve dikey yönde paylaşımı da esastır. Örneğin ormanın bulunduğu alanda ağaçlar ve diğer bitkilerin topraktan derinliğine faydalanması birbirinden farklıdır. Ormanda toprağın en derin noktalarına kadar ulaşan kökleri olan bir ağacın yanında kökleri daha az derinlere giden bitkiler de vardır.
     İşte orman budur… Yani basit bir ağaç topluluğu değildir. Ama 6831 sayılı orman kanununa göre orman basit bir ağaç topluluğudur. Bu kanunda ormanın tarifi şöyledir:
 “Tabii olarak yetişen veya emekle yetiştirilen ağaç ve ağaçcık toplulukları yerleriyle birlikte orman sayılır.”
   Kanun ormanı oluşturan ağaç dışı unsurları dikkate almamıştır. Böyle olunca bir yeri sadece ağaçların durumuna bakarak orman rejimi dışında saymak kolayca mümkün olmaktadır. Yukarıda anılan yayında ormanı tanımayan yıkıcı politikanın ormanları azaltmasına engel olmak için, ormanı aşağıdaki gibi tanımlayıp, orman yasasına konulması öngörülmektedir:
“Doğal bir sistem olarak orman, ağaçlarla birlikte diğer bitkiler, hayvanlar, toprak organizmaları gibi canlı varlıklarla, toprak, hava, su, ışık, sıcaklık gibi cansız doğal faktörlerin oluşturdukları karşılıklı ilişki ve iletişim dokusunu teşkil eden bir doğa parçasıdır.” Ancak böyle bir tarif orman niteliğini kaybetmeyi sadece ağaçların bulunmamasına bağlamayı önleyecek ve ormanı sadece odun hammaddesi elde edilen bir yer durumundan çıkaracaktır. Yıllarca yapılan uygulamalarla Türkiye ormanları adeta perişan edilmiştir. Bunun altında yatan giz ormanı sadece odun hammadesi veren, basit bir ağaç topluluğu gören bu anlayıştır. Ormanda, bitkilerin ve diğer bütün canlıların, hava, su, oksijen, sıcaklık, toprak gibi unsurlardan faydalanma konusunda yaptığı işbirliğini günümüz dünyasında insanların beceremediği yalın bir gerçektir. İnsan toplulukları yaşamlarını doğrudan etkileyen unsurların paylaşımında ormanda olan kadar dürüst ve haktanır olmamıştır ve olamamaktadır. Çevrenize bakın, olayları irdeleyin, bunun ne kadar doğru olduğunu kolayca göreceksiniz.