Necdet Güler
“OS....K” AĞACI
1 Ocak 1970 Saat: 02:33
Yazıma iki soru ile başlamak istiyorum. Sizler hayatınızda hiç çirkin ağaç gördünüz mü? Faydası olmayan ağaç gördünüz mü?
Ağaçların bütün canlılar gibi bilimsel adı vardır. Yazının başlığında ismini tam yazamadığım ağacın bilimsel adı Ailanthus’dur.( Aylantus okunur)
Bu ağaç Çin ve Tayvan orijinlidir .Çok hızlı gelişir. Soğuk, sıcak, kuvvetli rüzgarlar onu hiç etkilemez. Çin’de yaprağından, kökünden , kabuğundan ilaç yapılır. Avrupa’ya 1740 yılında girmiştir. İtalya’ya girişi çok ilginçtir: Bildiğimiz ipek böceğinden başka bir kelebek ( İlmi adı Phylosamia cynthia) sayesinde ipek üretimi yapmak amacıyla yapraklarını kelebeğin larvalarını beslemede kullanmak için bu ağacı İtalya’ya getirmişler. Sonra ABD’de de yayılmış. Dünyada 10 türü bulunuyor. Gölgesi var, güzelliği var. Şimdilerde üzerinde kümeler halinde çiçekleri var.
Aylantus’un önemli 3 özelliği vardır:
Kolay çoğalmasının yanısıra çok yoğun gölgesi diğer bitkilere hayat hakkı tanımaz. Çok kolay ürer ve bulunduğu araziyi adeta işgal eder.
İkinci özelliği yapraklarına dokunulduğunda eliniz berbat kokar. Yukarıda tam yazamadığım türkçe ismi bu nedenle almıştır. Dünyanın hiçbir yerinde bir ağaca bu kadar berbat isim verilmemiştir. Bu bizim kültürümüzden kaynaklanan bir durumdur. Herşeyi öncelikle olumsuz yönünden değerlendirmek ve tanımlama alışkanlığı. Ellendiği zaman yapraklarından kötü koku salıyor. O halde ismi os....k olmalı! Yapraklarını elleyene ne demeli?
Üçüncü özelliği ne diyeceksiniz. Soluduğumuz havayı kirletici maddelerden en fazla temizleyen ağaçlardan biri Ailanthus’dur. Bunun sağlığımız için ne kadar önemli olduğunu belirtmeye gerek var mı?. Bütün kent ağaçlarından fayda açısından eksiği yok fazlası var.
Ama ismi kötü. Gördüğün yerde keseceksin!.. Kertil Çeşme’de park düzenlendi, Belediyenin adamları onları kesti. Açıklıklar oluştu. Karşı dairede oturan anacığım bu manzarayı görünce “Vah...vah” deyip-durdu. Onlar kötü ağaçlardır, kesilmelidirler!.. Ama Merkez Bankası’nın karşısında eski demiryolunun duvarından adeta fışkırmış olanları kesilmemelidir.!. Neden kesilmemektedir, çok merak ediyorum. Onların yaprakları ellenmemektedir!.. Ama o yüksek duvarı yakın zamanda kökleri ile patlatacaklardır. Kimse farkında değil. Belki de onlar başka ağaç zannedilmektedir?
Geçen gün E-100’ün Gölcük kavşağının köprüsü altında yürürken dikilen ağaçları görünce gözlerime inanamadım. Okaliptus (Eucalyptus camaldulensis) dikilmiş. Okaliptus Avustralya orijinli bir ağaç ve hava sıcaklığı sıfırın altında belli bir derecenin altına düşünce donar ve ölür. Kefken’de çeşitli Okaliptüs türleri ile kurulan büyük bir deneme sahasındaki ağaçlar 7-8 yaşına ulaştığında, o yıl şiddetli kışa dayanamamış, hepsi donarak ölmüştü. Bu, canının istediği ağacı, canının istediği yere dikme, hangi ilmi esaslara uymakta. Onlar donunca giden paraları kim ödeyecek?
Her şeylere uyum sağlayan, havayı temizlemekte en etkili ağaçları, elleyince kötü koku bırakıyor diye kes, soğuktan ölebilecek ağaçları dik.!
Az kalsın untuyordum: Os......k ağacının Avrupa’daki ismi nedir biliyor musunuz? “CENNETİN AĞACI”. İşte farkımız burada...Onlar bu ağacın kıymetini bilip “Cennetin ağacı” diyor, biz “Os.....k” ağacı diyoruz.
Yazarın Diğer Yazıları
İzmit'in zehirli havası4 Ekim 2023 Saat: 16:19
28 Eylül 2023 Perşembe günü akşamı Kocaeli Ansiklopedisi'nin tanıtımı nedeniyle Kongre Merkezinde Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenen geceye katıldım.
Bitkileri sinirlendirmeyin20 Mayıs 2023 Saat: 19:08
Ne tuhaf başlık değil mi? Ama gerçek ; arada bir sinirlendikleri oluyor!
Batak14 Şubat 2023 Saat: 21:02
Deprem denilince aklıma İzmit’te iki alan gelir.
Çerkeslerin 101 yıl süren savaşı29 Ocak 2023 Saat: 19:35
Çerkes toplumuyla ilgili bilimsel yayınları okuyup irdeleyince bilmediğim birçok şeyi öğrendim ve çok şaşırdım. Üstelik, onların başlarına gelenleri öğrendikçe içim sızladı.
Yürüyen ağaç !22 Ocak 2023 Saat: 10:42
Bunu da duydum; yürüyen ağaç! Şaka gibi.
