On yılını geride bırakan AKP iktidarı döneminde özelleştirilme kapsamına alınmayan kamu teşebbüsü neredeyse kalmadı. Son günlerde ise, yapılacak kanuni değişiklikle PTT'nin anonim şirkete dönüştürülerek özelleştirilmesi gün
Bu hafta, PTT çalışanlarının durumunu ve yapılacak kanuni değişiklik karşısındaki tutumlarını Haber Sen Hukuk Sekreteri Osman Burç ile konuştuk.
Bugün özel sektörde taşeronlaştırma, kuralsız, esnek, güvencesiz çalışma biçimleri yaygınlaşırken kamu çalışanlarına da yine aynı mantıkla esnek, sözleşmeli çalışma biçimleri dayatılıyor. On yılını geride bırakan AKP iktidarı döneminde Türkiye'de satılan kamu teşebbüslerini sıralamaya başlasak bu sayfadaki yerimiz yetmez. Programında “piyasa toplumu” ifadesi yer alan AKP, muhafazakâr düşünce ile neo-liberal politikaları bünyesinde birleştirmeyi “başardı.” Özelleştirme kapsamına alınan son iki kurum ise TCDD ve PTT… Bu hafta, PTT'nin özelleştirilmesi sürecini başlatacak olan yasal düzenlemenin neler getireceğini Haber Sen Hukuk Sekreteri Osman Burç ile konuştuk.
Haber Sen sendikası ne zaman, hangi amaçlarla kuruldu?
1992 yılında, Tüm Haber Sen adıyla kurulan sendikamız bir müddet sonra dönemin iktidarı tarafından kapatıldı. Bunun üzerine 1996'da KESK'e bağlı olarak Haber Sen adıyla yeniden kurularak mücadelemize bu isimle devam ettik. O tarihlerde, iş kolumuzda mücadele yürüten tek sendikaydık. Bundan korkan iktidar bir gecede sendika kurdurarak gücümüzü azaltmaya çalıştı. Yöneticiler baskıyla diğer sendikaya üye yaparak Haber Sen'i baskı altına almak istediler.
PTT çalışanlarının sorunları nelerdir?
Sendikamız, PTT'nin mevcut durumu ile ilgili olarak birçok sıkıntının varlığını tespit etmektedir. Bu sorunlar defalarca PTT yönetimine ve Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı'na iletilmesine rağmen olumlu adımlar atılmamıştır. Yaklaşık 30.000 kadrolu çalışan ve 15.000 taşeron firma çalışanının sorunları başta olmak üzere kurumun yönetim yapısı ve işleyişinin yeniden yapılandırılması gerekmektedir. Yürüttüğü hizmet açısından stratejik bir konuma sahip olan PTT'nin çalışanlarının örgütlü olduğu sendikaların aktif biçimde yer alacağı bir komisyon tarafından ve katılımcı bir süreç işletilerek yeniden yapılandırılması için çalışma yapılması gerekmektedir. Sendikamız böyle bir süreçte katkı sunmaya hazırdır.
PTT'nin sorunlarından biri de personel yetersizliğidir. Yaklaşık 82 milyon nüfusa sahip olan Almanya'da 145 bini dağıtıcı olmak üzere 536 bin posta çalışanı vardır. Yaklaşık 61 milyon nüfusa sahip Fransa'da 133 bini dağıtıcı olmak üzere 267 bin posta çalışanı vardır. Yaklaşık 60 milyon nüfusa sahip İngiltere'de 92 bini dağıtıcı olmak üzere 176 bin posta çalışanı vardır. Türkiye'nin nüfusu 74 milyon iken posta dağıtıcısı sayısı sadece 11 bindir. Toplam posta çalışanı sayısı ise 29 bin 142'dir. Bu sayıya bir de coğrafi şartlar, yerleşim tarzı, şehirleşme, adreslere ulaşım zorluğu gibi faktörler eklendiğinde durum daha da vahim boyutlara ulaşıyor. Türkiye'de bir postacıya 74 kilometrekare alan düşerken Almanya'da 2,5 kilometrekare alan düşmektedir. Yine Türkiye'de 6500 kişiye bir postacı düşerken Almanya'da 570 kişi düşmektedir. Bu veriler TBMM Araştırma Komisyonu tarafından 2009 yılında yapılmış araştırmaya dayanmaktadır.
PTT'de tüm bunlarla birlikte genellikle fazla çalışma uygulanıyor. PTT Genel Müdürlüğü çalışanlarının imzaladığı hizmet sözleşmesini gerekçe göstererek iş bitimine kadar çalışmayı dayatıyor. Bu durumda çalışanlar birçok zaman 1.15 kuruş olan fazla çalışma ücretini de alamamaktadır.
Son dönemlerde PTT'nin anonim şirkete dönüştürülerek özelleştirilmesi gündemde bu süreç hakkında kısaca bilgi verebilir misiniz?
05 Mart 2013 tarihinde TBMM'nin internet sitesinde yayınlanan Posta Hizmetleri Kanunu Tasarısı PTT'yi anonim şirket haline dönüştüren ve satılmasına zemin hazırlayan bir adımdır. Bu adım kamuya hizmet etmek yerine sermayeye kulluk edenlerin adımıdır. Bu adım emekçi halkımıza ait olan en köklü kuruluşun yağmalanması adımıdır. Bu adım ülkeyi sata sata bitiremeyenlerin, rantçılar ve vurguncular için attığı bir adımdır.
Özelleştirme gerçekleşirse bu PTT çalışanlarına nasıl yansıyacak?
PTT özelleştirilirse faturayı çalışanlar ve halk ödeyecek. Hükümet bu yasa tasarısıyla, PTT'nin düşük ücretlerle verdiği kamu hizmetini pahalı hale getirmeyi; emekçileri ise esnek, kuralsız ve iş güvencesiz istihdam etmeyi amaçlamaktadır. PTT'nin sunduğu kamu hizmeti sermayenin kâr hırsına teslim etmeyi, PTT çalışanlarını ise köleleştirmeyi hedeflemektedir. Bu yasayla çalışanların yasal güvenceleri ortadan kalkacak, tüm özlük hakları yönetim kurulunun keyfi kararlarına bırakılacaktır.
Bu yasayla aynı zamanda emekliliğe hak kazanmış arkadaşlarımızı, bir yıl daha çalışmaları halinde alacakları ücret karşılığındaki “yüzdelik teşvikler” ile aldatıp çalışma hayatından koparmaya çalışmaktalar. Bu süreç, PTT'yi para babaları için “dikensiz gül bahçesi” haline getirme sürecidir. Hemen ardından da özelleştirme ve yağmalama süreci yaşanacaktır.
Özelleştirme kararına ilişkin olarak nasıl bir eylem takvim belirlediniz? Neler yaptınız, neler yapmayı planlıyorsunuz?
Biz Haber Sen olarak bu yasa tasarısının geri çekilmesi için tüm gücümüzle mücadele etmeye kararlıyız. Halkımızı bu yasanın getirecekleri konusunda haberdar etmek ve bu yağma sürecini hep birlikte durdurmak için ülke genelinde 13.03.2013 imza kampanyası başlattık. 27.03.2013 tarihinde bir gün iş bırakma eylemi yaptık. Şimdi ise Başmüdürlükler önünde ve Genel Müdürlük önünde çadır kurarak grev yapmayı düşünmekteyiz.
Son olarak; PTT'nin özelleştirilmesinin önünü açacak bu yasal düzenlemenin diğer özelleştirmelerden bir farkı var mı?
Hiçbir farkı yok. Sözlerimi Genel Merkezimizin basın açıklamasından bir bölümle tamamlamak istiyorum: Biz bu yasa tasarısını hazırlayanları çok tanıyoruz. Tüpraş'tan, Petkim'den, Telekom'dan, Tekel'den tanıyoruz. Gözünü kâr hırsı bürümüş yağmacılara nasıl hizmet ettiğinizi “Ölmek var dönmek yok”' diye haykıran Tekel emekçilerine nasıl saldırdığınızı ve iş güvencelerini nasıl gasp ettiğinizi iyi biliyoruz. Bunların hiçbirini unutmadık, unutturmayacağız.
Sizden çıksa çıksa sermayeye kulluk, emekçiye düşmanlık çıkar, bunu iyi biliyoruz.1995 yılında PTT'yi bölerek Türk Telekom A.Ş.'yi kurdunuz. 2005'de birkaç yıllık karı karşılığında özelleştirdiniz. Bu süreçte binlerce emekçiyi mağdur ettiğiniz yetmiyormuş gibi Türkiye'yi Avrupa Birliği ve OECD ülkeleri arasında en pahalı telefon ve internet hizmeti sunan ülke haline getirdiniz. Oger'i zengin ettiniz, faturayı halka ödettiniz. Unutmadık, unutturmayacağız. Ancak bu defa başaramayacaksınız. Biz PTT emekçileri, bu yağma sürecine geçit vermeyeceğiz. Asla ve asla iş güvencemizi terk etmeyecek ve ne olduğu belirsiz “statüye” geçmeyeceğiz.
Zam teklifleri ile bizi kandıramayacak, birer köle haline getiremeyeceksiniz. Kazanılmış haklarımızı gasp etmenize izin vermeyeceğiz. Planladığınız emekliliğe teşvik tuzağına düşmeyeceğiz.
Bir yıl daha çalışarak alacağımız ücrete denk olan “yüzdelik teşviklerinize” aldanmayacağız. Aynı tuzağa düşen TRT emekçilerinin sonrasında çok pişman olduğunu iyi biliyoruz. AKP hükümeti istiyor diye değil; kendi istediğimiz için emekli olacağız. Çalışma hayatımızı ne zaman sonlandıracağımıza kendi planlarımızla, biz karar vereceğiz. Ve bu süreçte oyuna gelmeyecek, asla emekli olmayacağız.
“Hükümet bu yasa tasarısıyla, PTT'nin düşük ücretlerle verdiği kamu hizmetini pahalı hale getirmeyi; emekçileri ise esnek, kuralsız ve iş güvencesiz istihdam etmeyi amaçlamaktadır. PTT'nin sunduğu kamu hizmeti sermayenin kâr hırsına teslim etmeyi, PTT çalışanlarını ise köleleştirmeyi hedeflemektedir.”