Havaların soğumasıyla birlikte grip sezonu da başladı.
Sık görülen, sık klinik hastalık tablosuna yol açan, ağır veya ölümcül seyreden veya kalıcı hasar bırakma riski olan hastalıklar ise aşı ile de tedavi edilebiliyor. Türkiye’de halen hepatit B, tüberküloz (BCG), difteri, boğmaca, tetanoz, kızamık, kızamıkçık, kabakulak (KKK), hepatit A ve suçiçeği gibi aşılar Ulusal Aşı Takvimi kapsamında aile sağlığı merkezlerinde ücretsiz olarak yapılıyor. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları’ndan Prof. Dr. Mustafa Hacımustafaoğlu, yetişmiş ve çocuklardaki aşılamada amacın; hastalık ve komplikasyonlarından korunmak olduğunu söyledi.Aşılamada hedefin; sık görülen, sık klinik hastalık tablosuna yol açan, ağır veya ölümcül seyreden veya kalıcı hasar bırakma riski olan hastalıklar olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Hacımustafaoğlu, aşılama ile aşı yapılan bireyde kişisel düzeyde yarar ile yüksek düzeyde toplumsal yarar da elde edildiğini hatırlattı. Aşılanan kişinin hasta olmayacağı gibi yakın çevresine hastalığı bulaştırma riski de taşımayacağını vurgulayan Hacımustafaoğlu şunları kaydetti: "Sık görülen aşıyla ile korunabilir hastalıklardaki aşılama bu hastalığa yönelik sağlık harcamalarını da azaltacağı için toplumsal düzeyde ekonomik olarak ta kara geçirici (maliyet etkin) olmaktadır. Her aşının maliyet etkinliği birbirinden farklı olabilir. Aşı bireyler hastalığa yakalanmadan önce korunmak amacıyla uygulanır. Kural olarak aşı alınmış bir mikroba karşı etkili değildir. Ancak bazı durumlarda ve özellikle uzun kuluçka süreli enfeksiyon ve hastalıklarda enfeksiyon ajanı alındıktan sonra da erken aşı uygulaması (hepatit B, kuduz, kızamık gibi) yarar sağlayabilir. Aşılama orijinal ve güçlü esas mikropla karşılaşmadan önce vücuda zayıflatılmış veya ölü mikrobu veya bu mikrobun belli antijenlerini vererek vücuda o hastalığa karşı bir çeşit antreman (bağışıklık çerçevesinde) kazandırma olarak da nitelendirilebilir. Böylece vücudun bağışıklık hücreleri (özellikle lenfositler olmak üzere) mikrobu tanır ve mikroba karşı koruyucu nitelikte bağışıklık maddeleri (antikorlar) salar. Daha sonra gerçek mikropla karşılaşıldığında bağışıklık hücreleri (özellikle T ve B lenfositleri olmak üzere) önceden tanımış oldukları mikroba karşı ve mikrop hastalık bulguları geliştirmeden hızlı ve güçlü bir koruyucu bağışıklık yanıtı oluşturarak hastalık gelişmesini engeller."Aşılama ile sık görülen ve ölümlere yol açan hastalıkların tamamen ortadan kaldırılabileceğini anlatan Prof. Dr. Mustafa Hacımustafaoğlu, daha önceleri büyük salgınlar ve ölümlere yol açan çiçek hastalığının 1977 yılından beri dünyadan tamamen temizlendiğini kaydetti. Bulaşıcı olan, ölüm ve sakatlıklarla yol açan çocuk felci hastalığının da düzenli aşılamaya bağlı olarak dünyada belli bölgeler (Afrika, Pakistan, Hindistan, Bengladeş gibi) ülkeler dışında artık görülmediğini dile getirdi.
HANGİ AŞILAR ÜCRETSİZ?
Prof. Dr. Hacımustafaoğlu, Türkiye’de Ulusal Aşı Takvimi kapsamında 2013 itibariyle hepatit B, tüberküloz (BCG), difteri, boğmaca, tetanoz, Haemophilus influenzae tip b, çocuk felci (inaktif çocuk felci; Salk, ve oral polio aşısı; Sabin) 13 bileşenli konjuge pnömokok aşısı, kızamık, kızamıkçık, kabakulak (KKK), hepatit A ve suçiçeği gibi aşıların sağlık ocaklarında ücretsiz olarak yapıldığını açıkladı. Hacımusatfaoğlu şöyle devam etti: "Grip aşısı polisakkarit pnömokok aşısı büyük çocuk ergen ve erişkinlere hepatit A aşısı, sağlık uygulama tebliğinde belirtilen risk gruplarına göre hekim tarafından reçete ve rapor edildiği taktirde Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından ücretsiz ödenmektedir. Aslında imkan varsa bunların (sağlık ocaklarında ücretsiz uygulanan) dışında bazı aşıların da yapılması tavsiye edilmektedir. Bunlar arasında rotavirüs aşısı, rahim ağzı kanseri aşısı (HPV; human papillomavirüs), konjuge 4 bileşenli meningokok aşısı, ergen veya erişkin tip difteri, boğmaca, tetanoz (dabT) ve 6 ay üzerindeki tüm çocuklara yıllık grip aşısı sayılabilir. Aşıların da birçok ciddi olmayan ve düşük oranda da olsa bazı yan etkileri olabilir. Bunlar arasında aşı yerinde ağrı, kızarıklık, şişlik gibi bölgesel yan etkiler veya ateş, kırgınlık, halsizlik gibi genel yan etkiler olabilir. Yan etkilerin oranları aşıdan aşıya değişebilir. Ancak genellikle ciddi düzeyde değildir. Böyle bir yan etki geliştiğinde çocuğun doktora başvurması tavsiye edilir."