Fikret Gökmen
Tüpraş taşınıyor mu?
Taşınıyor mu derken tesisleri anlamında değil yönetim ve merkez olarak gidiyor mu acaba diyorum.
Zira yönetim ve merkezin İstanbul’a taşınması Kocaeli olarak çok önemli bir olaydır. Zira kurumların bağlı bulunduğu vergi dairelerinin ana sözleşmelerinde belirtilen şirket merkezinin bulunduğu yerdir. Aldığımız bilgilere göre, TÜPRAŞ yönetim kadrolarını İstanbul’a taşıma kararı almıştır. Bu kararın arkasından şirket merkezini de taşıma kararı gelirse, Kocaeli adına çok büyük bir risk oluşacağı kaçınılmazdır.
Bugün itibarıyla Kocaeli’nin devlet hazinesine yaptığı katkı 80 milyar TL civarında olup, toplam vergi gelirlerinin %12’sini oluşturmakta ve İstanbul’dan sonra 2. Sırada yer almaktadır.
Bu oranın sağlanmasında TÜPRAŞ’ın çok önemli katkısı bulunmaktadır. 2016 yılı ile ilgili yaptığımız bir incelemede Kocaeli’nde toplam vergilerin %85’ine yakını TÜPRAŞ’tan sağlanmaktadır. Bugün ki rakamlara göre TÜPRAŞ’ın merkezini İstanbul’a taşıması halinde Kocaeli’nin vergi kaybı 70 milyar TL civarında olacaktır. Bu konu Kocaeli Büyükşehir paylarının da ciddi oranda azalması anlamına gelmektedir.
Bilindiği üzere ilde tahsil edilen vergilerin %6 oranında büyükşehir belediyelerine pay aktarılmaktadır. 70 milyar vergi kaybı (bunun 40 milyarı ÖTV) ÖTV düşülürse geriye 30 milyar TL’nin %6’sı yani 1.8 milyar TL gibi bir kayıp söz konusudur. Genel havuza verilen miktarda düşüldüğünde en az 1.4 milyar TL gibi bir kaybın olması muhtemeldir.
Bu durumda Kocaeli Büyükşehir Belediyesinin bütçesini çok olumsuz etkileyecektir. Dolayısıyla kaybeden Kocaeli halkı olacaktır.
Sürekli bazı çevrelere TÜPRAŞ vergi gelirlerinin payının Kocaeli ’ye verilmesini eleştirmiştir. Hatta bu görüşü bakanlık yapmış bazı Kocaelili siyasetçilerimiz bile “TÜPRAŞI çıkarsak ne kalır ki” gibi beyanlar vermişlerdir.
TÜPRAŞ ve diğer sanayi kuruluşları bu bölgede üretim yapmakta ve yarattıkları birçok çevresel sorunları bu yörenin insanı yaşamaktadır. Depremde Körfez halkının yakınlarını TÜPRAŞ depolarındaki yangın nedeniyle uyarılar sonrasında enkaz altında bırakmak zorunda kaldıkları hafızalarda hala yenidir. O nedenle bu kuruluşlarının artılarından yararlanmaları en doğal haklarıdır.
Bizim duyumumuz TÜPRAŞ genel müdürlüğünün İstanbul’a taşınacağı ile ilgilidir. Şirket merkezi Kocaeli de kaldığı sürece sorun yoktur. Ancak genel olarak gördüğümüz arkadan merkez taşımaları da gelmesin diye uyaralım istedik.
