Tüpraş'ın ürettiği benzinin yarıdan fazlası elde kalıyor. Her ay yüzbinlerce ton benzini ucuza ihraç etmek zorunda kalan Tüpraş kırmızı alarm verdi: 1 litre benzini 1.45 TL'den satıyoruz. Mazotu ise 1.56 TL'den alıyoruz. Bu
Ardı arkası kesilmeyen zamlar Türk halkını benzine küstürdü. Tüpraş, yaşanan krizin ülke ekonomisine zarar verecek boyutlara ulaştığını belirterek, cari açık uyarısında bulundu. Türkiye Gazetesi`nde yer alan habere göre Tüpraş, akaryakıttan yaşanan çarpıklığı kabul ederek, “1 litre benzini 1.45 TL'den satıyoruz. Mazotu ise 1.56 TL'den alıyoruz. Bu da cari açığı büyütüyor. Çözüm için benzin ve mazot ÖTV'sinin eşitlenmesi gerekiyor” açıklamasını yaptı.
Pahalı benzin sebebiyle yeni araç alanlar tercihlerini hep dizelden yana kullanırken, LPG tankı taktırıp otogaz yakmaya başlayan araçların sayısı da hızla artıyor. Tüketicilerin tercihinde yaşanan hızlı değişim, akaryakıt sektöründeki geleneksel dengeleri altüst etti. Dahası memleket ekonomisine de zarar vermeye başladı. Bir başka deyişle, bıçak kemiğe dayanmış durumda. 100 ton ham petrol rafineride işlendiğinde 48 ton benzin, 18 ton motorin ve 11 ton LPG elde ediliyor. Bu değişmez bir kimya kuralı. Yani, bana benzin lazım değil, hepsi motorin olsun diyemiyorsunuz. İşte akaryakıt sektöründe aylardır yaşanan krizin esas sebebi bu.
Yaşanan krizi ilk olarak geçtiğimiz ay, Akaryakıt Bayileri İşveren Sendikası (TABGİS) duyurmuştu kamuoyun. Maliye, Gümrük ve Enerji Bakanlığına sunulan raporda, akaryakıttan alınan Özel Tüketim Vergisinin (ÖTV) bütün ürünlerde 1.40 lira olarak eşitlenmesi istendi. Peki bütün bu yaşananlar hakkında Türkiye'nin en büyük akaryakıt tedarikçisi Tüpraş acaba ne düşünüyor? Tüpraş Kurumsal İletişim Müdürü Seval Kızılcan'dan gelen cevaplara göre, Tüpraş yaşanan benzin krizinden dolayı hayli dertli. Tüpraş rafinerilerinde üretilen benzinin ancak yüzde 35'i Türkiye'de tüketilmekte, yarıdan fazlası (% 65) ihraç edilmek zorunda kalınmaktadır. Ocak 2013'te 4 ayrı ülkeye toplam 202 bin ton benzin ihraç edilmiştir.
Benzindeki yüksek vergi sebebiyle Türkiye'deki motorin ve LPG tüketimi sadece üretimle karşılanamayacak miktarlara ulaşmıştır. Üretim kapasitemiz de sınırlı olduğundan motorin ve LPG ithalatı kaçınılmaz hale gelmiştir. Benzinde ÖTV 2.17 TL/litre iken motorinde 1.60 TL/litredir. KDV dahil fiyatlarda ise benzinden alınan vergi motorinden 68 Kuruş daha fazladır. ÖTV'nin benzin ve motorinde eşit olarak uygulanması gerekmektedir. Tüketiminin yarıdan fazlası ithalatla karşılanan motorinin vergisiz fiyatı benzinden 11 kuruş/litre daha pahalıdır. Daha ucuz olan benzin ihraç edilirken, daha pahalı olan motorin ithal edildiği için ülkemizin cari açığı büyümektedir.