UDEF’in Yıldırım Beyazıt Üniversitesi ile beraber organize ettiği Uluslararası Öğrenci Sempozyumu’nda konuşan UDEF Başkanı Mehmet Ali Bolat, Osmanlı döneminde, aşiret mektepleri ile askeri ve polis okullarına gelen ecnebi talebelerden sonra, 1960'lardan itibaren Ortadoğu'dan Türkiye'ye doğru yoğun bir öğrenci akışı gerçekleştiğini söyledi.

Bu ilgiye rağmen özellikle burs almadan kendi parasıyla Türkiye’ye okumaya gelen öğrencilerle ilgilenecek bir devlet kurumu olmadığını belirten UDEF Başkanı Mehmet Ali Bolat, 1980 sonrasından başlayarak günümüze kadar olan süreçte uygulanan uluslararası öğrenci politikaları hakkında şu bilgileri verdi:

ULUSLARARASI ÖĞRENCİLERİN SAHİBİ YOK

“1982'de Hükümet Burslusu, 1991'de ise Devlet Burslusu tanımını ortaya çıkaran Büyük Öğrenci Projesi (BÖP) ile 20 yılda 50 bine yakın burslu öğrenci Türkiye'ye getirilmiştir. Aynı dönemde 50 bini aşkın kendi hesabına gelen burssuz öğrenci mevcuttur. 2010'da kurulan Başbakanlık Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB), BÖP ve hükümet burslularını birleştirerek Türkiye Bursları adıyla bu alanda çalışmaya başlamıştır.

Kendi hesabına gelen öğrencilerle ilgilenen bir devlet kurumu yoktur. Kanunen YÖK ve üniversiteler yetkili kılınsa da öğrencilerin problemlerini çözecek bir mercii bulunmamaktadır. Öğrenciler, Dışişleri Bakanlığı ve dış misyonlar, YÖK, üniversiteler, YTB, İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı, Kredi ve Yurtlar Kurumu, valilikler, il emniyet müdürlükleri, il milli eğitim müdürlükleri, Yunus Emre Enstitüleri ve sivil toplum kuruluşları ile muhatap olmaktadırlar.

ÖĞRENCİYİ SADECE EKONOMİK GİRDİ DEĞİLDİR

“Yabancı Öğrenci” tanımı, devlet aygıtında gereken önemi görememe ve millet hafızasında ise kötü yer etme sonucunu doğurmuştur. 2011'de  “Uluslararası Öğrenci” tanımına geçme ve UDEF başta olmak üzere sivil toplum kuruluşlarının “Misafir Öğrenci” vurgusu yapmasıyla problem bir nebze aşılmıştır.

Barınma, burs, okul-sağlık sigortası ve ikamet harçları gibi maddi sorunlar ile adaptasyon, rehberlik ve danışmanlık eksikliği, ahlaki problemler gibi manevi sorunlar ile boğuşan uluslararası öğrencilere cevap verebilecek yeteri düzeyde kamu ve sivil oluşum yoktur. Sivil toplum kuruluşları öğrenci kitlesinin %25-30’una hitap edebilmektedirler. Burslu 15 bin öğrenciye karşın 2014-15 eğitim öğretim yılında 65 bini aşkın kendi hesabına okuyan öğrenci Türkiye üniversitelerinde bulunmaktadır. Öğrenciyi sadece ekonomik girdi olarak gören üniversite sayısı her geçen gün artmaktadır.

Özetle Türkiye'nin genel geçer bir uluslararası öğrenci politikası yoktur. Her kurum ve kuruluşun kendi politikası vardır.

RAKAMLARLA ULUSLAR ARASI ÖĞRENCİLER

Dünyadaki uluslararası öğrenci sayısı: 4,5 milyon (OECD)

2020 Tahmini: 10 milyon uluslararası öğrenci

Türkiye’deki uluslararası öğrenci sayısı: 72 bin (YÖK, 2014-2015)

2023 Hedefi: 200 bin